Feiten over vitamine B12-deficiëntie.

De symptomen die veroorzaakt kunnen worden door vitamine B12-deficiëntie zijn zeer talrijk en divers en doen daarom vaak aan andere aandoeningen denken. Nagenoeg elke specialisatie kan hiermee te maken krijgen. Ook psychische klachten kunnen hierdoor ontstaan. Onbehandeld kan het tekort ernstige invaliderende gevolgen hebben.

Deze klachten zijn mogelijk bij te lage, maar ook bij laag-normale B12-waarden. Zowel bij de gangbare B12- als de Actief B12-test. (dalende waarde, negatieve B12-balans)
Er kan al sprake zijn van een functioneel B12-tekort als de B12-waarde in het onderste kwart (25%) van het referentiegebied ligt.

Dit gaat  meestal gepaard met een normaal bloedbeeld. Er is dan (nog) geen macrocytaire anemie.

Door B12 bij te slikken wordt de diagnose B12-tekort verdoezeld. Altijd eerst testen op B12, MMA en homocysteïne.

Bij een onbehandeld B12-tekort mag er geen foliumzuur worden voorgeschreven. Dit verergert de B12-gerelateerde klachten.

Een vegetariër die voldoende zuivelproducten en zo nu en dan een ei eet, zal hierdoor geen B12-tekort ontwikkelen.

De homocysteïne en MMA (methylmalonzuur) tests zijn (B12-tekort) aantonend, niet geschikt om een tekort uit te sluiten.

Een gezond mens heeft een voorraad B12 (vooral in de lever) voor minstens drie jaar. Een tijdelijk gekort is daardoor niet mogelijk, ook niet door een zwangerschap.

Deze B12-opnamestoornis is een auto-immuunziekte en gaat vaak samen met andere auto-immuunziekten, vooral van de schildklier (Hashimoto).

Komt soms meerdere keren voor in een familie of gezin, wees alert op de mogelijke erfelijkheid.

B12-deficiëntie komt niet alleen bij ouderen voor maar is op ALLE leeftijden mogelijk.

Voor mensen van <20 jaar gelden hogere ondergrenzen voor B12.

Vanwege de ingewikkeldheid van opname en metabolisme van B12, is er geen enkele test die kan aantonen dat de opname normaal is. Dus ook niet het negatief zijn van IF-antistoffen en pariëtaalcel-antistoffen.

De behandeling gaat door middel van injecties (i.m.) en niet met pillen.

Een te late of ondermaatse behandeling kan leiden tot permanente (vooral neurologische) schade (gecombineerde strengziekte). Daarom mag er nooit gedraald worden met starten van de behandeling.

Altijd starten met een aanvangsdosering van 10 injecties met een minimaal interval van drie dagen. (2 injecties/week)

Na de aanvangsdosering langzaam minderen op geleide van de klachten. Onderhoudsdosering minimaal een injectie per maand, maar de behoefte kan per persoon nogal verschillen.

Bij duidelijk neurologische en/of psychische klachten langere tijd twee injecties per week Kan soms wel twee jaar nodig zijn voor er geminderd kan worden.

De behandeling kan niet beoordeeld worden via het normale referentiebereik. De B12-waarde ligt gewoonlijk ver daarboven. Dus na start met de injecties is testen op B12 niet zinvol om de behandeling mee te beoordelen. Ook niet via de Actief B12-, homocysteïne- of MMA-test.. De hoge waarde na starten van de injecties mag nooit een reden zijn om te stoppen of te minderen met de behandeling. Pas minderen als de klachten duidelijk afgenomen zijn. 

Homocysteïne en MMA na injecties testen is alleen zinvol  als deze twee ook voor de behandeling zijn getest. Aan de daling (normalisering) is het effect van de injecties te beoordelen en wordt het tekort bevestigd.

Zolang de oorzaak niet bekend is of niet weggenomen is, mag er nooit gestopt worden met de injecties. De injecties vullen aan, maar herstellen de opname niet.
Een B12-tekort is nooit iets tijdelijks gezien de hoge levervoorraad voor enkele jaren bij gezonde mensen.

Er is geen enkel gevaar voor overdosering of intoxicatie. Een echt teveel wordt wel uitgeplast.

Henk de Jong - 2017

Bron: http://home.kpn.nl/hindrikdejong/