Een B12-tekort kan een sluipende indringer zijn, vaak onopgemerkt door artsen vanwege verschillende redenen. Voor de patiënt heeft dit grote gevolgen. Niet alleen lichamelijk maar ook de strijd wat vaak nodig is om de juiste diagnose te krijgen en de bijbehorende behandeling. In dit artikel gaan we dieper in op het feit waarom de diagnose vitamine B12-tekort nog te vaak over het hoofd wordt gezien en hierdoor wordt gemist door artsen.
Is het een B12 tekort?
Vitamine B12 is nodig voor de werking van het zenuwstelsel en voor de aanmaak van rode bloedcellen en DNA. Ondanks de grote rol die deze vitamine speelt, wordt een tekort vaak niet herkend en over het hoofd gezien of zelfs verkeerd gediagnosticeerd. Dit kan uiteindelijk serieuze gezondheidsproblemen veroorzaken, variërend van vermoeidheid en geheugenproblemen tot ernstige neurologische schade.
Diagnose B12-tekort gemist door artsen
Maar waarom wordt een B12-tekort zo vaak gemist? Hieronder volgt een opsomming van factoren die uitleg geven over het feit waarom artsen deze belangrijke diagnose nog te vaak missen:
- Misverstanden over leeftijd en symptomen: Traditioneel wordt gedacht dat een B12-tekort vooral ouderen treft… Symptomen zoals tintelingen, stijfheid, psychische problemen, of vermoeidheid worden niet altijd in verband gebracht met een B12-tekort, vooral niet bij jonge patiënten met een schijnbaar normaal B12-niveau. Het tekort wordt dan gewoon over het hoofd gezien.
- Overmatig vertrouwen op bloedonderzoek: Artsen vertrouwen te veel op standaard bloedonderzoeken, die mogelijk geen afwijkende resultaten laten zien bij een B12-tekort zonder bloedarmoede. Maar een normaal bloedbeeld sluit een tekort niet uit.
- Gebrek aan gevoeligheid voor referentiewaarden: De onderste referentiewaarden voor B12 worden vaak te strikt geïnterpreteerd. Er bestaat een grijs gebied rond deze waarden waarin een tekort niet kan worden uitgesloten, omdat ieder persoon anders reageert op de betreffende B12-niveaus. De klachten zouden hierbij leidend horen te zijn.
- Referentiewaarden en jongeren: Dezelfde referentiewaarden worden gebruikt voor kinderen en jongeren als voor volwassenen, terwijl de B12-niveaus bij jongeren hoger horen te zijn.
- Focus op absolute waarden in plaats van trends: Een dalende trend in B12-niveaus kan een aanwijzing zijn voor een tekort, zelfs als de absolute waarde binnen het normale bereik ligt.
- Beperkingen van aanvullende tests: Bloedtesten zoals homocysteïne- en methylmalonzuur, kunnen een B12-tekort niet uitsluiten maar wel aantonen.
- Onjuiste behandeling van bloedarmoede: IJzertabletten worden soms voorgeschreven bij bloedarmoede zonder te controleren op B12- of foliumzuurtekorten, waardoor het eigenlijke probleem onopgemerkt blijft.
- Verwarring over behandelingseffecten: Na het starten van B12-behandeling kunnen symptomen tijdelijk verergeren voordat verbetering optreedt, ook wel beginnersverergering genoemd, wat soms leidt tot vroegtijdige stopzetting van de behandeling. Hetzelfde geldt eigenlijk voor bloedprikken na het starten met injecties. Het is normaal dat dan de B12-waarde in het bloed aanzienlijk is gestegen. Voor artsen kan dit een reden zijn om de behandeling onterecht te stoppen.
- Onjuist gebruik van supplementen: Voedingsadviezen en het voorschrijven van vitamine B12 supplementen kunnen de juiste behandeling vertragen en symptomen maskeren, vooral als ze ook nog foliumzuur bevatten, wat het bestaande B12-tekort kan verergeren. Dit kan de kans op ernstige klachten en blijvende schade alleen maar meer vergroten.
- De categorie SOLK: Somatische klachten zonder duidelijke oorzaak worden soms ten onrechte gecategoriseerd als SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten), waardoor een B12-tekort over het hoofd wordt gezien
- Diagnosefouten en symptoombenaderingen: Symptoomdiagnoses zoals fibromyalgie, ME/CVS en PDS kunnen soms een B12-tekort verhullen, waardoor de echte oorzaak van de klachten onopgemerkt blijft.
Helaas zijn er nog veel meer dingen die mis gaan. Lees hiervoor ook de valkuilen bij diagnostiek en behandeling die door het B12-instituut zijn opgemaakt.
Inzicht in de valkuilen
Inzicht in al deze valkuilen kan helpen bij een tijdige diagnose en behandeling van een B12-tekort, waardoor ernstige complicaties en onnodig strijden kunnen worden voorkomen. Het is van groot belang voor zowel artsen als patiënten om zich bewust te zijn van de diversiteit van symptomen en de complexiteit van deze aandoening, zodat adequate zorg tijdig kan worden geboden.
Vitamine B12-tekort de slopende sloper
Lees je daarom als patiënt zijnde ook goed in zodat de juiste diagnose eerder kan worden gesteld. Door je goed te verdiepen in de materie rondom B12, zorg jij ervoor dat je de arts net een stap voor bent. Loop jij tegen dingen aan of wil je graag je verhaal even kwijt? Neem dan gerust contact met mij op.