Heb je ooit gehoord van de ziekte van Addison-Biermer? Deze aandoening, ook bekend als pernicieuze anemie, of vitamine B12-tekort, heeft zijn naam te danken aan de twee artsen die het voor het eerst hebben beschreven: Thomas Addison en Michael Anton Biermer. Hoewel deze ziekte vroeger voornamelijk bekend stond als het hebben van bloedarmoede, weten we nu dat het veel meer is dan dat. In dit artikel zullen we bespreken wat deze ziekte precies inhoudt, wie Addison en Biermer waren en hoe deze ziekte het leven van mensen kan beïnvloeden.
De ziekte van Addison Biermer
Iemand met de ziekte van Addison-Biermer (klassieke benaming Pernicieuze Anemie) heeft een opnameprobleem voor vitamine B12. Dus een opnameprobleem dat niet veroorzaakt wordt door een andere onderliggende ziekte, door medicijngebruik of operatie.
De ziekte van Addison-Biermer, is een ziekte waarbij de “intrinsic factor” in de maag ontbreekt of niet voldoende functioneert. Deze factor is essentieel voor de opname van vitamine B12 uit voeding.
Deze ziekte is de meest voorkomende oorzaak van vitamine B12-tekort. In een flink deel (±40%) van de gevallen is de ziekte niet met de tests op antistoffen aan te tonen. Met de tests is het opnameprobleem soms aan te tonen, maar dus nooit uit te sluiten.
Wie waren Addison en Biermer?
Thomas Addison was een Engelse arts die leefde in de 19e eeuw. Hij was een pionier op het gebied van endocrinologie en ontdekte o.a. de ziekte van Addison, een andere aandoening die wordt gekenmerkt door een tekort aan het bijnierhormoon cortisol.
Thomas Addison ontdekte dat het niet produceren van de ‘intrinsic factor’ in de maag werd veroorzaakt door een auto-immuunaanval op de maagcellen.
Michael Anton Biermer was een Duitse arts die in dezelfde periode leefde en de verbanden tussen vitamine B12-tekort en bloedarmoede identificeerde. Hij beschreef, onafhankelijk van Addison, de symptomen en oorzaken van de ziekte van Addison-Biermer bij zijn patiënten. Hun namen zijn samengevoegd en zo ontstond de naam voor deze ziekte.
De vergeten ziekte
Addison en Biermer wisten destijds niet de precieze oorzaak van het ziektebeeld wat ze in de 19e eeuw beschreven, achteraf werd pas duidelijk dat dit door verschillende defecten in het gehele traject van opname kan ontstaan. Daarom is deze naam best geschikt om als algemene naam voor dit probleem te gebruiken. Prof. dr. Nieweg gebruikte de naam Addison-Biermer al in 1953 in zijn proefschrift. Lees het hier.
Helaas is het nog steeds een vergeten ziekte.
Pernicieuze Anemie
Sinds Addison en Biermer deze ziekte, onafhankelijk van elkaar, in de 19e eeuw beschreven, is er heel lang en door vele wetenschappers gezocht naar de oorzaak hiervan. Dit was erg belangrijk omdat het voor de “Perniciosa lijder” altijd fataal afliep. Zie hiervoor bij de geschiedenis van dit ziektebeeld. De naam Pernicieuze Anemie betekent niet voor niets verderfelijke/kwaadaardige bloedarmoede.
Tegenwoordig zorgt de naam Pernicieuze Anemie vaak voor misverstanden. Kijk hiervoor bij de informatie over de term Pernicieuze Anemie. Bij de ziekte Pernicieuze Anemie (klassieke benaming) is het lichaam niet meer, of in mindere mate, in staat het vitamine B12 (Cobalamine) op te nemen. De patiënt krijgt hierdoor een gebrek aan vitamine B12 en hierdoor kunnen hele ernstige klachten ontstaan. Anno nu is het overduidelijk dat er vaker helemaal geen sprake is van bloedarmoede maar wel van de ziekte van Addison-Biermer. En dat is waar veel artsen nog steeds mee de mist ingaan en hierdoor de diagnose missen.
De invloed van de ziekte van Addison-Biermer
Het hebben van deze ziekte begint vaak met vage symptomen. Na verloop van tijd kunnen deze symptomen verergeren en kunnen mensen last krijgen van geheugenproblemen, tintelingen en gevoelloosheid in de handen en voeten, moeite met evenwicht en kortademigheid.
Omdat vitamine B12 ook een cruciale rol speelt bij het behoud van een gezond zenuwstelsel, kunnen sommige mensen zelfs neurologische symptomen ervaren, zoals depressie en geheugenverlies. Het is belangrijk om te beseffen dat de symptomen van persoon tot persoon kunnen verschillen.
Ook kan de ziekte van Addison-Biermer bij meerdere personen in dezelfde familie voorkomen. Dus van erfelijkheid kan zeker sprake zijn. Laat je kinderen daarom zeker testen als er vage klachten ontstaan.
Het vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten zoals vlees, vis, gevogelte, melkproducten en eieren. Mensen met een evenwichtig voedingspatroon krijgen normaliter voldoende via de voeding binnen als eiwitgebonden B12.
Opname vitamine B12
De opname van vitamine B12 is ingewikkeld en afwijkend van die van andere vitamines en mineralen en kan op meerdere plaatsen in dit traject fout gaan. Bij een tekort aan B12 betekent dit dus bijna altijd dat er iets fout gaat bij de opname. Vanwege deze ingewikkeldheid is er geen enkele test die kan aantonen dat de opname in orde is.
Meer over de opname van B12. Klik hier…
Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke voeding, daarom kunnen veganisten (zij gebruiken uitsluitend plantaardige voeding) ook last van dezelfde klachten krijgen.
Diagnose en behandeling
De diagnose kan met zekerheid worden gesteld als de Intrinsic Factor grotendeels ontbreekt en daardoor de vitamine B12 niet meer (of niet voldoende) opgenomen kan worden of als er IF-antistoffen en/of Pariëtaalcel-antistoffen aangetoond zijn. Via bloedtests en/of een aanvullend maagonderzoek kan dit vastgesteld worden.
Maar let op! Tijdens de zoektocht naar de uiteindelijke diagnose kan er heel veel misgaan waardoor de ziekte Addison- Biermer al vrij snel kan worden gemist. Nog steeds worden er teveel fouten gemaakt door artsen. Zowel bij de diagnose danwel de behandeling. De patiënt is hier de dupe van. Heb je vage klachten? En word jij niet serieus genomen? Lees je dan goed in. Download hier het gratis ebook! |
Gelukkig is de ziekte van Addison-Biermer goed te behandelen. De behandeling hiervoor is het toedienen van vitamine B12-injecties. Het advies is om deze injecties levenslang te nemen. Dit omdat het lichaam niet in staat is om vitamine B12 effectief uit de voeding te halen. Het kan enige tijd duren voordat de symptomen verbeteren, maar met de juiste behandeling kunnen mensen met de ziekte van Addison-Biermer een normaal en actief leven leiden.
Samengevat
De ziekte van Addison-Biermer is een auto-immuunziekte die het vermogen van het lichaam om vitamine B12 te absorberen aantast. Het is vernoemd naar de artsen Thomas Addison en Michael Anton Biermer, die beide de basis legden voor het begrip en de behandeling van deze aandoening. Hoewel het een hele lijst met symptomen kan veroorzaken, is de ziekte van Addison-Biermer goed te behandelen met frequente vitamine B12-injecties. hierbij geldt wel dat hoe eerder je de diagnose en juiste behandeling hebt en aanhoudt, hoe gunstiger dit is voor herstel.
Vitamine B12-tekort de slopende sloper
De ziekte van Addison-Biermer is een ziekte die het lichaam belemmert bij het opnemen van vitamine B12, wat kan leiden tot tal van uiteenlopende klachten. Het is belangrijk om te beseffen dat het niet alleen om bloedarmoede gaat, maar dat het ook neurologische en spijsverteringsproblemen kan veroorzaken.
Het belang van vitamine B12
Hoewel de ziekte van Addison-Biermer oorspronkelijk werd geassocieerd met bloedarmoede, weten we nu dat het nog veel meer symptomen en gevolgen kan hebben. Door het tekort aan vitamine B12 kunnen zenuwcellen worden aangetast, wat kan leiden tot neurologische symptomen zoals tintelingen, gevoelloosheid en evenwichtsproblemen.
De vitamine B12 is vooral van belang bij de bloedvorming, de stofwisseling en voor het in stand houden van het zenuwstelsel. Bij dit laatste vooral het optimaal houden van de myelineschedes. Dit zijn de isolatielagen rond de zenuwen. Als deze beschadigd zijn geven de zenuwen de signalen vertraagd door, waardoor ernstige neurologische problemen ontstaan. Bij te late of onvoldoende behandeling kan deze schade blijvend zijn.