| De symptomen/klachten door een vitamine B12-tekort | ||
|
Laatste aanpassing: 18-02-19 |
| U
bevindt zich hier in een belangrijk deel van deze site, namelijk over de
klachten die veroorzaakt kunnen worden door een B12-tekort. Als het
tekort niet
door de voeding komt, dan is de oorzaak een opnamestoornis, vaak de
Ziekte van Addison-Biermer. Het is handig om via de link hieronder het
lijstje te printen en hierop je eigen klachten te markeren om deze met
de dokter te kunnen bespreken. Voor verdere informatie over veel aspecten van B12, zoals o.a. zwangerschap, kinderen, erfelijkheid, tests, geschiedenis, wetenschappelijke artikelen voor de dokter, ervaringsverhalen en veel meer, klikt u op home/hoofdmenu. |
Onderstaand lijstje geeft aan welke symptomen mogelijk zijn, in de volgorde die het meest voorkomt:
Bij jonge kinderen met een tekort: groei- en ontwikkelingsachterstand, autistisch gedrag Een B12-tekort tijdens de zwangerschap kan leiden tot neuraalbuis defecten, hartafwijkingen en groeiachterstand bij het kind.
|
Een deel van de
neurologische klachten komt door de z.g. gecombineerde
strengziekte
en polyneuropathie, beide een gevolg van een te lang bestaand B12-tekort. Ook
kan er dunnevezelneuropathie (DVN) ontstaan.
Een functioneel B12-tekort kan ook
een verhoogde homocysteïne-waarde in het bloed veroorzaken. Deze verhoging van
de homocysteïne is mogelijk een risicofactor voor het krijgen van hart- en
vaatziekten, osteoporose (botontkalking) en miskramen.
De problemen
met de concentratie en het geheugen en ook de afasie komen door het tekort aan B12 in de
hersenen.
|
|
Problemen met het mondslijmvlies, bloedend tandvlees, aften en een pijnlijke gladde tong zijn soms symptomen van een B12-tekort. |
|
Let
op ! |
|
| o | |
| Als
je jezelf herkent in een deel van deze klachten. De meest voorkomende oorzaak van een B12-tekort is het ziektebeeld van deze site. doordat het lichaam, door een tekort aan Intrinsic Factor, de vitamine B12 niet meer (voldoende) opneemt. Dat betekent dus ook dat vitamine B12 pillen niet worden opgenomen. Daarom is het verstandig wanneer iemand zich herkent in bovenstaande klachten, niet zelf gaat experimenteren met pillen, maar via de huisarts de B12-waarde van het bloed laat meten. Vraag altijd de gemeten waarde en vergelijk met de waarden op deze site. Ook lage waarden nog boven de onderste referentiegrens kunnen al klachten geven. Als de huisarts een lage waarde geen probleem vindt, dan moet je een verwijzing voor een internist hebben. Ga in deze situatie geen vitamine B12 slikken (ook geen smelttabs) of voeding waar veel B12 in zit, je verhoogt daarmee de waarde toch iets en in geval van de ziekte van deze site helpt dit niet voldoende om de klachten te verminderen en wordt de diagnose hierdoor onnodig lang uitgesteld door de hogere waarde. Kijk voor meer informatie hierover bij diagnose/onderzoeken, de belangrijkste tests en de behandeling. Laat ook de foliumzuurwaarde meten, want een lage foliumzuurstatus gaat nogal eens samen met een B12-tekort. Heb je een aantal klachten uit het lijstje en een B12-waarde die aan de lage kant blijkt te zijn, ga dan ook niet foliumzuurpillen slikken. Bij een onbehandeld B12-tekort verergeren de klachten door het extra foliumzuur.
|
|
| Als
je als eens eerder een lage B12 en injecties hebt gehad. Om te beginnen is een B12-tekort nooit iets tijdelijks, dus een aantal injecties en dan weer stoppen is nooit goed. Maar stel dat dit toch gebeurd is en je weer de klachten voelt opkomen, dan moet je goed lezen wat hierna komt. De waarde in het bloed zal dan volgens de referentiewaarden nog goed zijn, de dokter denkt dat je klachten er niet van kunnen komen. De praktijk van deze site heeft geleerd dat in die situatie de klachten al weer opkomen bij waarden die volgens het "normale" lijstje goed lijken. Zelfs bij bovengemiddelde waarden kunnen al weer klachten ontstaan. De waarde in het bloed is geflatteerd door de eerdere injecties. Lees meer hierover bij het gedeelte proef- of tijdelijke behandeling. |
|
|
Je
hebt een laag-normale B12-waarde, maar wel extra vitamines geslikt. |
|
| Vitamine
B12 Deze vitamine wordt op een ingewikkelde manier opgenomen, afwijkend van alle andere vitaminen en mineralen. In dit traject van opname en metabolisme kan het nodige fout gaan. Daarom is de oorzaak van het tekort niet in alle gevallen aantoonbaar en nagenoeg nooit te herstellen. Bij een tekort aan vitamine B12 dienen bij de dokter de alarmbellen te gaan rinkelen. Verder is deze vitamine bijzonder omdat een gezond mens een lichaamsvoorraad B12 (in de weefsels en in de lever) voor minstens drie jaar heeft. Vanwege de grote voorraad zal een gezond iemand niet gauw klachten krijgen door een tekort, uitgezonderd mensen die langdurig geen voedsel gebruiken dat van dierlijke herkomst is (veganisten). |
|
| Je
hebt vergelijkbare klachten, maar een andere diagnose gekregen. Mogelijk heb je een van de volgende diagnoses gekregen: - Overgangsklachten - ME/CVS (een klachtenpatroon, geen diagnose) - Spasmofilie - Compartimentsyndroom - MS - Polyneuropathie - Myopathie - BFS (benigne fasciculatiesyndroom) - Sudeck-syndroom - CIAP - HMSN - SFN (Small Fiber Neuropathy); DVN (dunnevezel neuropathie) - Syringomyelie - Ziekte van Lyme - Ziekte van Bechterew - Spierreuma - Pfeiffer - PDS, prikkelbare darm syndroom (een klachtenpatroon, geen diagnose) - BMS (Burning Mouth syndrome), Glossodynie - Fibromyalgie (een klachtenpatroon, geen diagnose) - Chronisch pijnsyndroom - SOLK (als de dokter de oorzaak niet kan vinden) - Postnatale depressie - dysthymie - PTSS - Restless Legs Syndrome - Burn-out - Psychische klachten ("tussen de oren") - Somatoforme stoornis/conversiestoornis - Bipolaire Stoornis - Autisme Spectrum Stoornis - Chronische hyperventilatie - Anorexia Nervosa - Hypochondrie - Hypersomnie - Narcolepsie - ADD/ADHD/PDD-NOS/NLD - DCD (coördinatie- ontwikkelingsstoornis) - Dementie/Alzheimer - HaNDL-syndroom - (Onvruchtbaarheid) - Bekkeninstabiliteit Het kan natuurlijk altijd zijn dat er meerdere dingen tegelijk spelen. Bij deze diagnoses wordt er nog wel eens van uit gegaan dat als het bloedbeeld normaal is er dus verder geen lichamelijke oorzaak aan te tonen is. Dus als er geen bloedarmoede is en geen afwijkingen aan de bloedcellen, wordt nogal eens een B12-tekort over het hoofd gezien. Een B12-tekort is echter best wel mogelijk met een normaal bloedbeeld. Dus vraag dan ook je bloed specifiek op B12 te laten testen en vraag altijd de waarde met de bijbehorende referentiewaarden.
|
Soms denken mensen deze klachten zelf op te kunnen lossen: lees het verhaal van Christel
De pijnlijke tong komt vaak voor en is een symptoom dat
zich vaak ver voor de andere problemen manifesteert. In enkele gevallen zijn er geen neurologische klachten. Ook is het mogelijk dat de psychische problemen ruim "vooruitlopen" op de afwijkingen in het bloed en op de neurologische klachten. Bij enkel psychische klachten kan het dus ook zinvol zijn om op B12 te testen.
De neurologische klachten worden veroorzaakt door aantasting van het Centrale zenuwstelsel (ruggenmerg en hersenen) en (in mindere mate) de perifere zenuwen. Ook de psychische klachten ontstaan hierdoor.
De symptomen lijken veel op de klachten bij ME/CVS (chronisch
vermoeidheids syndroom). Het gebeurt wel dat de diagnose ME/CVS gesteld wordt
terwijl de klachten aan een B12-tekort te wijten zijn. Dit is een kwalijke zaak
omdat de patiënt dan ten onrechte wel een naam voor zijn klachten heeft en er
daardoor niet verder gezocht wordt. Maar ondertussen brengt het
B12-tekort grote schade toe aan het lichaam. Daarom moet, voordat men de
diagnose ME/CVS stelt, er in elk geval eerst gekeken worden of er geen
B12-tekort is. Hetzelfde geldt voor Fibromyalgie.
Ook bij een te traag werkende schildklier lijken de klachten voor een
gedeelte op die bij een B12-tekort. Beide zijn auto-immuunziekten en mensen met
een schildklierprobleem hebben een grotere kans op een B12-tekort. Dus bij een te
traag werkende schildklier moet men er op verdacht zijn dat er ook een
B12-tekort kan zijn.
Vroeger was er, in tegenstelling met heden, altijd een duidelijke bloedarmoede. Na de oorlog, waarschijnlijk door een betere voeding (meer verse groenten, dus meer foliumzuur), is de zaak wat de bloedarmoede betreft moeilijker. De
bloedarmoede ontbreekt soms of lijkt niet ernstig. Dit wordt vastgesteld aan de hand van een standaard bloedonderzoek waaronder niet de bepaling van de vit. B12-spiegel valt.
Soms is het aantal rode bloedcellen
verlaagd (RBC, Ery's) en is de gemiddelde grootte van deze cellen te hoog (MCV). Het alleen kijken naar de bloedarmoede
(Hb) is dus niet voldoende.
Zelfs kan er een functioneel B12-tekort zijn met een normaal bloedbeeld,
dus als een algemeen bloedonderzoek geen afwijkingen geeft. Als men meer foliumzuur binnen krijgt (via voedsel of tabletten), dan maskeert dit een tekort aan vitamine B12 in het bloedbeeld. Dit komt omdat foliumzuur hetzelfde effect heeft als vit. B12 op de bloedaanmaak. Daarom wordt tegenwoordig de diagnose
eerder gemist dan vroeger. Het toevoegen van foliumzuur aan de voeding is wel goed voor de baby van de aanstaande moeder, maar het nadeel hiervan is dat bij oudere mensen het B12-tekort nog minder gauw opvalt. Er is dan wel een simpele test voor (het bepalen van de vitamine B12 spiegel van het bloed), maar hier moet wel aan gedacht worden. Dit is dus een groot nadeel
van het toevoegen van foliumzuur aan de voeding. Een ander genoemd probleem is dat het soms voorkomt dat als men foliumzuur toedient, en de
patiënt een niet bekend B12-tekort heeft, dat dan de klachten t.g.v. het B12 tekort juist verergeren. Dus bij het geven van extra foliumzuur loeren er twee gevaren.
Het gevoel op vilt/watten te lopen is zeker een indicatie zijn om op vitamine B12-tekort te testen.
De psychische problemen kunnen behoorlijk ernstig zijn. Deze worden nog versterkt door de neurologische problemen die langzaam verergeren.
